Temu właśnie tematowi, w odniesieniu do korzystania z środków komunikacji miejskiej przez osoby z różnymi niepełnosprawnościami, poświęcone było szkolenie pt. „Wsiąść do tramwaju (nie) byle jakiego: mobilność osób z niepełnosprawnościami w mieście”, które odbyło się 4 marca.
Szkolenie prowadziły trenerki Stowarzyszenia CREO: Maria Pawlak i Angelika Kowalczewska-Lipińska. Celem tego wydarzenia, adresowanego do wolontariuszek oraz wolontariuszy, było dostarczenie informacji na temat funkcjonowania osób z różnymi niepełnosprawnościami w przestrzeni publicznej oraz możliwości wsparcia.
Prowadzące wyjaśniły, jakie bariery i wyzwania wiążą się z podróżą komunikacją miejską, co ma wpływ na codzienne funkcjonowanie i korzystanie z transportu publicznego, a także jakie są oznaczenia, udogodnienia i obowiązki kierowców oraz motorniczych. Dowiedzieliśmy się, że osoby ze szczególnymi potrzebami to takie, które ze względu na swoje cechy albo okoliczności, w jakich się znajdują, muszą podjąć dodatkowe działania w celu przezwyciężenia barier uniemożliwiających lub utrudniających im udział w różnych sferach życia na równi z innymi. Do tej grupy zaliczają się osoby o ograniczonej możliwości poruszania się, niewidome i słabowidzące, głuche i słabosłyszące, głuchoniewidome (czyli osoby z równoczesną niepełnosprawnością wzroku i słuchu), z niepełnosprawnością intelektualną, trudnościami komunikacyjnymi, nieporęcznym bagażem bądź też osoby o nietypowym wzroście.
W kilkuosobowych grupach zastanawialiśmy się, jakie bariery mogą napotkać osoby ze szczególnymi potrzebami w komunikacji miejskiej. To między innymi niedostępne przystanki (nieodpowiednia wysokość, nierówna nawierzchnia, przedmioty uniemożliwiające bezpieczne wsiadanie i wysiadanie), niedostępne podjazdy (wysokopodłogowe tramwaje, niskopodłogowe starego typu, usterki uniemożliwiające tzw. przyklęk autobusu). Ale do barier zaliczają się nie tylko przeszkody stricte architektoniczne, ale także te, które wynikają z postaw – to strach, brak doświadczenia, wiedzy i pewności siebie. Co robić, jeśli spotkamy osobę z niepełnosprawnością i uznamy, że może potrzebować pomocy, ale nie będziemy wiedzieli, w jaki sposób to zrobić? Zanim wsparcia udzielimy, zapytajmy taką osobę, czy go potrzebuje, a następnie jak można pomóc.
Istotne są również oznaczenia na przystankach. Piktogram wózka oznacza przystanek dostępny dla osób z niepełnosprawnościami i jest uniwersalnym symbolem dostępności. Z kolei oznaczenia dotykowe to wypukłe linie i kropki na krawędzi peronu. Ułatwiają orientację osobom niewidomym i słabowidzącym, a także wskazują krawędź peronu i kierunek dojścia do pojazdu. Ponadto ważne są też komunikaty głosowe o numerze linii i kierunku jazdy oraz tablice informacyjne z rozkładem jazdy i komunikatami o ewentualnych opóźnieniach. Warto wiedzieć, że w przypadku tych ostatnich przy symbolu wózka na wyświetlaczu niekiedy może znajdować się tzw. gwiazdka – oznacza to, że pojazd jest częściowo dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dobrze, gdy wewnątrz pojazdów znajdują się piktogramy informujące o miejscach przeznaczonych dla osób z niepełnosprawnościami, osób starszych i kobiet w ciąży, przyciski „stop” w alfabecie Braille’a czy informacje wizualne ułatwiające orientację osobom głuchym i niedosłyszącym.
Dlaczego nie należy podnosić wózka np. za koła, jak wykonać balans, a także jak korzystać z podjazdu dla wózków i jak prawidłowo położyć rękę na tzw. ciągu wózka oraz poręczy – to z kolei zagadnienia, które uczestniczki warsztatu poznały w praktyce. Był też czas na zadania w zespołach i wymianę doświadczeń w kwestii wspierania osób z niepełnosprawnością.
Autorka: Karolina Anna Kasprzak
——————————————————————–
Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków „Korpusu Solidarności – Programu Wspierania i Rozwoju Wolontariatu Systematycznego na lata 2018-2030″.
