Dlaczego wolontariat? Sprawdź!
Rok 2024 zaczął się dla mnie całkiem dobrze. W styczniu dołączyłam jako członek zwyczajny do Polskiego Towarzystwa Dysleksji, organizacji zrzeszającej ludzi wspierających dzieci i młodzież z trudnościami w czytaniu i pisaniu. W lutym ukończyłam cykl szkoleń pod nazwą: „Szkoła Rzecznictwa Organizacji Pozarządowych Sieci SPLOT”, którego realizatorem było Stowarzyszenie Centrum PISOP. W marcu zostałam wolontariuszką Stowarzyszenia Centrum Rozwoju Edukacji Obywatelskiej CREO, z czego niezmiernie się cieszę.
Jestem osobą pracującą na pełen etat. Czas wolny wykorzystuję na podnoszenie swoich kwalifikacji oraz rozwijanie zainteresowań. Dlaczego zdecydowałam się na wolontariat? Staram się życie prowadzić tak, by nie brakowało w nim czasu i miejsca dla drugiego człowieka. Żeby nie sprowadzało się wyłącznie do zarabiania pieniędzy oraz myślenia kategoriami: „co kupię”, „co zjem”, „w co się ubiorę”. Gromadzenie oszczędności uważam za bardzo ważny cel, ponieważ gwarantuje nam ono bezpieczeństwo finansowe w razie kryzysu, ale jestem również zdania, że trzeba dzielić się z innymi. Ktoś dużo mądrzejszy ode mnie stwierdził kiedyś, że nigdy nie jesteśmy na tyle biedni, by nie było nas stać na podzielenie się darem serca z kimś, kto go potrzebuje. Wierzę, że dobro wraca.
Dlaczego warto zostać wolontariuszem?
Wolontariat to możliwość zdobywania nowych doświadczeń i podtrzymywania więzi z ludźmi o podobnych zainteresowaniach oraz motywacjach. Choć w Stowarzyszeniu CREO jestem początkującą wolontariuszką, w tym krótkim czasie już dowiedziałam się ciekawych rzeczy dotyczących pisania artykułów na stronę i angażowania się w akcje wolontariackie. Poznałam niesamowitych ludzi – pełnych energii i pasji do działania. Lubię zdobywać wiedzę, poszerzać horyzonty myślowe, a co najważniejsze, móc uczyć się od innych. Najważniejsza zasada, którą się kieruję w działaniach zawodowych i społecznych, brzmi: nie bać się pytać. Zadawanie pytań – wbrew panującym w niektórych branżach przekonaniom – nie jest oznaką braku wiedzy i umiejętności, a odpowiedzialności i sumienności. Doświadczenia zdobyte podczas wolontariatu możemy wykorzystać w przyszłej pracy. Prowadzenie warsztatów o niepełnosprawności dla dzieci, zajęć komputerowych dla seniorów lub koordynowanie akcji wolontariackich wzmocni naszą pozycję na rynku pracy jako pracownika.
Jak znaleźć wolontariat?
Są osoby, które chciałyby podjąć się wolontariatu, ale nie wiedzą, gdzie można zrobić wolontariat. Jakie są wolontariaty, jak pomóc, w jakie projekty społeczne się włączyć. Na początek warto zastanowić się, w jakim obszarze chcielibyśmy działać i w czym czujemy się pewnie. Może to być praca ze zwierzętami w schronisku, pomoc osobom starszym, opieka nad dziećmi, poszukiwanie darczyńców do projektu związanego z ekologią i ochroną środowiska naturalnego lub jeszcze coś zupełnie innego, co ma dla nas istotne znaczenie. Wybierając obszar wolontariatu kierujmy się tylko i wyłącznie własnymi zainteresowaniami, a nie tym, co lubią i robią nasi znajomi. Kiedy przemyślimy, co chcielibyśmy robić w wolontariacie, przystępujemy do wyszukania miejsca, w którym można odbyć wolontariat. Wolontariuszy często poszukują stowarzyszenia i fundacje. Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę frazę „wolontariat w stowarzyszeniu zajmującym się… (w miejsce kropek wpisujemy obszar, który nas interesuje) bądź „wolontariat w Poznaniu oferty”. Wyszukiwarka pokaże nam propozycje organizacji, które interesującym nas obszarem działalności się zajmują i które poszukują wolontariuszy. Można też popytać różnych osób, czy mogą polecić jakąś organizację pozarządową, z którą warto nawiązać współpracę. Interakcje między wolontariuszami a stowarzyszeniami i fundacjami coraz częściej zawierane są za pośrednictwem mediów społecznościowych. Kiedy zaczynałam pierwszy wolontariat, a było to prawie dwadzieścia lat temu, social media nie istniały. Oznaczało to konieczność bezpośrednich kontaktów z organizacjami pozarządowymi w ich siedzibach lub kontakt telefoniczny. Niektóre organizacje pozyskiwały wolontariuszy odbywając wizyty w szkołach średnich i policealnych o profilach humanistyczno-społecznych. To też dobry kierunek. Dzisiaj mamy do dyspozycji potężne narzędzie do komunikacji i pozyskiwania informacji, jakim jest internet. Spotkania na żywo, warsztaty dla wolontariuszy czy grupy dyskusyjne przybliżają ofertę wolontariatu oraz integrują środowiska wolontariackie.
Wolontariat dla dorosłych
Wolontariat nie dotyczy tylko młodzieży, która wspiera akcje charytatywne w szkołach, na przykład w ramach szkolnych kół wolontariatu. Nie ma w tym względzie ograniczeń wiekowych. Kiedyś zadano mi pytanie, czy osoba niepełnosprawna może być wolontariuszem. Również tu nie ma przeciwwskazań, o ile zakres świadczeń jest dostosowany do potrzeb i możliwości tej osoby. Coraz bardziej powszechny staje się wolontariat online, czyli udzielanie wsparcia bez wychodzenia z domu. Mając komputer z mikrofonem, kamerą i dostępem do internetu osoba niepełnosprawna może na przykład udzielać informacji innym osobom z niepełnosprawnościami – gdzie się udać, by uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności, jak wyrobić kartę parkingową, która uczelnia jest najbardziej przyjazna osobom z niepełnosprawnością i tak dalej. Może również przygotowywać angażujące treści do umieszczenia w serwisach społecznościowych, doradzać w kwestii rozwiązywania problemów życiowych, brać udział w szkoleniach dla wolontariuszy, robić zdjęcia z wydarzeń. Form wolontariatu online jest wiele. Wolontariat angażujący osoby z niepełnosprawnościami sprzyja ich rehabilitacji społecznej, integracji z otoczeniem, przyczynia się do poprawy samooceny oraz kształtuje poczucie sprawczości i decyzyjności. Stają się pewniejsze siebie, pokonują lęki i ograniczenia, przez co łatwiej im podejmować kolejne inicjatywy.
Pozytywne wzorce
Na zakończenie chciałabym skupić się na wolontariacie senioralnym. Śledząc uważnie jako dziennikarka rynek pracy i zmiany, które się na nim dokonują, zauważam że osoby w wieku 50 i 60+ mają trudności ze znalezieniem zatrudnienia, chociaż są branże, w których wieloletnie doświadczenie jest warunkiem wręcz niezbędnym do podjęcia pracy na danym stanowisku. Im wyższy staż pracy, tym korzystniej wypada potencjalny pracownik w procesie rekrutacyjnym. W kształtowaniu pozytywnego wizerunku seniorów pomaga właśnie wolontariat kierowany do osób 60+. Czytelnicy naszej strony słyszeli na pewno o projekcie „Senior maluszka tuli”. To przedsięwzięcie realizowane przez Polskie Towarzystwo Opieki Paliatywnej – Oddział w Poznaniu we współpracy z Centrum Inicjatyw Senioralnych, dzięki współfinansowaniu ze środków budżetowych Miasta Poznania. To wyjątkowy, wolontariat w Poznaniu, w ramach którego seniorzy pomagają w opiekowaniu się noworodkami w szpitalach. Celem projektu – jak czytamy na stronie poznan.pl – jest przede wszystkim pomoc nowo narodzonym maluchom, ich rodzicom i pracownikom szpitala w opiece nad dzieckiem podczas pobytu na Oddziale Noworodkowym. Dziećmi opiekują się seniorzy, którzy ukończyli 60 rok życia. Przed rozpoczęciem wolontariatu odbyli cykl szkoleń i kursy BHP. Niedawno spotkałam się z określeniem „stary człowiek”. W moim odczuciu ma ono wydźwięk pejoratywny i deprecjonuje wartość osoby starszej jako człowieka przydatnego, aktywnego i zaangażowanego w życie społeczne. Mówiąc o seniorkach czy seniorach warto dążyć do eliminacji tego typu określeń z powszechnego języka i zastępować je określeniami: „osoba w wieku senioralnym”, „osoba starsza”, „seniorka”, „senior”. Im więcej osób będzie je stosować i im częściej, tym większa szansa, że wzrośnie świadomość społeczna dotycząca właściwego sposobu wypowiadania się o ludziach starszych, przewlekle chorych i z niepełnosprawnościami.
Tekst: Karolina Anna Kasprzak
-----------
Artykuł został przygotowany w ramach projektu „MOC wolontariatu w CREO 2023-2026”, sfinansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków „Korpusu Solidarności – Programu Wspierania i Rozwoju Wolontariatu Systematycznego na lata 2018-2030”